11.2.3. Osmanlı Devleti’nde İsyanlar ve Düzeni Koruma Çabaları (XVII-XVIII. Yüzyılda Osmanlı Islahat Hareketleri)

KAZANIM ve AÇIKLAMALARI
11.2.3. Osmanlı devlet idaresi ve toplum düzenindeki çözülmeleri önleme çabalarını analiz eder.
a) XVII ve XVIII. yüzyıllarda gerçekleşen muhalif hareketler (Celâli, Yeniçeri ve Suhte İsyanları) dış ve iç kaynaklı değişim ve dönüşümlerle ilişkilendirilerek kısaca ele alınır. İsyanlara katılan toplum kesimlerinin sosyo-ekonomik beklentilerine kısaca değinilir.
b) Osmanlı saltanatında tahta kimin geçeceğine dair belirsizliğin neden olduğu iç siyasi karışıklıklara engel olmak amacıyla Ekber ve Erşed Sistemi’nin ihdas edildiğine değinilir.
c) Osmanlı ıslahat layihalarında devlet idaresi ve toplum düzenindeki değişikliklerin genellikle iç faktörlere bağlı olarak merkeziyetçi bir perspektiften algılandığı vurgulanır.
ç) Lâle Devri olarak bilinen dönemde gerçekleştirilen başlıca yeniliklerin Osmanlı sosyal hayatında etkileri üzerinde durulur.
d) Avrupa’da matbaanın kullanılmaya başlanmasının bilginin üretilmesi ve bilgiye erişim alanlarında sağladığı imkânlar vurgulanarak Osmanlı Devleti’nde Müslüman ve gayrimüslimlerin matbaayı kullanmaya başlama süreçleri ele alınır.
e) Osmanlı ilim ve irfan geleneğindeki yenilik arayışları; Kâtip Çelebi, Naima Efendi, Evliya Çelebi ve Yanyalı Esad Efendi örneklerinden hareketle ele alınır.
11.2.3. Osmanlı devlet idaresi ve toplum düzenindeki çözülmeleri önleme çabalarını analiz eder.
a) XVII ve XVIII. yüzyıllarda gerçekleşen isyanlar (Celâli ve Yeniçeri isyanları) kısaca ele alınır.
b) İç siyasi karışıklıklara engel olmak amacıyla Ekber ve Erşed Sistemi’nin ihdas edildiğine değinilir.
c) Layihalarda sunulan çözüm önerilerine Koçi Bey Risalesi örneği üzerinden değinilir.
ç) Lâle Devri olarak bilinen dönemdeki yeniliklerin Osmanlı sosyal hayatındaki etkileri kısaca ele alınır.
d) Avrupa’da matbaanın kullanılmaya başlanmasının bilginin üretilmesi ve bilgiye erişim alanlarında sağladığı imkânlara temas edilerek Osmanlı Devleti’nde Müslüman ve gayrimüslimlerin matbaayı kullanmaya başlama süreçlerine değinilir.
e) Öğrencilerin, dönemin ilim ve irfan geleneğini canlandıran kişilerden (Evliya Çelebi, Katip Çelebi vb.) birini araştırmaları ve bu kişinin Osmanlı ilim ve irfan geleneğindeki yerine ilişkin çıkarımlarda bulunmaları sağlanır.
f) Öğrencilerin, 1595-1800 yılları arasında hüküm süren padişahlardan birinin idare tarzını dönemin bakış açısıyla değerlendirmeleri sağlanır.
UYGULAMA ZAMANI ve SÜRESİ
Planlanan Ders Süresi: 40+40+40=120 Dakika (Üç ders saati), Uygulama Tarihleri: 50. ve 51. Haftalar, 11-24 ARALIK 2023
DERS/KAZANIM KONUSU (İÇERİK)
11.2.3. OSMANLI DEVLETİ’NDE İSYANLAR VE DÜZENİ KORUMA ÇABALARI
- XVII. Yüzyıldan XVIII. Yüzyıla İç İsyanlar: Celâli İsyanları, Yeniçeri İsyanları (İstanbul İsyanları), Suhte İsyanları
- Osmanlı Devleti’nde Ekber ve Erşed Sistemi
- Osmanlı Devleti’nde Layihalar
- Lale Devri’ndeki Yeniliklerin Sosyal Hayata Etkileri
- Matbaanın Geliştirilmesi ve Osmanlıya Gelişi
- Osmanlı İlim ve İrfan Geleneğinde Yenilik Arayışları: Kâtip Çelebi, Evliya Çelebi, Naima Efendi, Yanyalı Esad Efendi
KAVRAMLAR, KİŞİLER, OLAYLAR
Ekber ve Erşed, Sancağa Çıkmak, Celali, Suhte, Lale Devri, Kâtip Çelebi, Evliya Çelebi, Naima Efendi, Yanyalı Esad Efendi, Büyük Kaçgun, Liyakat, Koçi Bey, Yirmisekiz Çelebi Mehmet Efendi, İbrahim Müteferrika, Tulumbacılar, Gutenberg,
KONU/KAZANIM SUNUM/SLAYTI
11.2.3. Osmanlı Devleti’nde İsyanlar ve Düzeni Koruma Çabaları Kazanım Sunumu
KONU / KAZANIM MATERYALLERİ
- EBA içerikleri
- 11.2.3. MATERYAL HAVUZU
(Kazanım ile ilgili ppt, word, pdf vb. destekleyici materyaller) - 11.2.3. ETKİNLİK HAVUZU
- 11.2.3. ÖLÇME-DEĞERLENDİRME HAVUZU
- Çoktan Seçmeli Soru Testi – 1
- Çoktan Seçmeli Soru Testi – 2
- Çoktan Seçmeli Soru Testi – 3
- Çoktan Seçmeli Soru Testi – 4
- Çoktan Seçmeli Soru Testi – 5
- Çoktan Seçmeli Soru Testi – 6
11.2.3. Osmanlı Devleti’nde Çözülmeye Karşı Önlemler Dijital Pano Padlet
DESTEK, KATKI ve DEĞERLENDİRMELERİNİZİ BEKLİYORUZ.
Ünite ile ilgili dosya, doküman, sunum, slayt, ses, görüntü, fotoğraf, video, vb. her şeyi aşağıdaki sanal duvarda (Padlet) paylaşabilir, görüş ve düşüncelerinizi belirtebilir, yorumlarınızla katkıda bulunabilirsiniz. Yapacağınız tek şey + ya tıklayıp sonrasında istediğinizi panoya eklemek. Birlikte düşünüyor, tasarlıyor, üretiyor ve paylaşıyoruz. Öğretmen İmecesi
ANA SAYFA / TARİH-11 / 11.2. ÜNİTE: DEĞİŞİM ÇAĞINDA AVRUPA VE OSMANLI / 11.2.1. Avrupa’da Değişim Çağı / 11.2.2. Osmanlı Devleti’nde Değişim / 11.2.3. Osmanlı Devleti’nde İsyanlar ve Düzeni Koruma Çabaları / 11.2. Ünite: Ölçme-Değerlendirme Etkinlikleri