ORTA ASYA’NIN EN ESKİ KÜLTÜRLERİ

Türklerin en eski yurtlarından Orta Asya coğrafyasında Türklerle ilişkili olduğu düşünülen kültür bölgeleri bulunmaktadır. Bunlardan bazıları Anav, Afanasyevo ve Andronovo’dur.

Anav kültürünün MÖ IV. binyılda Orta Asya’nın güneybatısında, Kuzey Horasan’da (şimdiki Türkmenistan) yerleşik hayat tarzı süren tarımcı bir topluma ait olduğu bilinmektedir. Bu kültür Aşkabat şehri yakınlarındaki Anav’da yapılan arkeolojik kazılar sonucu bulunmuştur. Bu bölgede yaşayan insanların sulama kanallarını kullandıkları ve çiftçilikle uğraştıkları tespit edilmiştir.

Bulunduğu şimdiki yerleşim biriminin adından dolayı Afanasyevo kültürü adı verilen kültür, Altay ve Sayan dağlarının kuzeybatısındaki bozkırlarda gelişmiş olup MÖ 2500 ile MÖ 1700 yılları arasını kapsamaktadır. Burada yaşayan toplumun avcılık ve hayvancılıkla uğraştıkları, taştan ve bakırdan eşyalar yaptıkları arkeolojik kazılar sonucu ortaya çıkmıştır. Ayrıca bu toplumun sığır ve deveyi evcilleştirdikleri, bakırcılığı bildikleri, avcı ve savaşçı bir topluluk oldukları Andronovo kültürü Altay-Tanrı Dağları, Güney Sibirya ve Hazar’ın kuzeydoğusuna kadar uzanan bölgede gelişen kültür çevresidir. Bu kültürde bakır araçların yanı sıra tunç, gümüş ve altından eşyalara rastlanmıştır. Eşyalarını hayvan figürleri ile süsleyen bu toplum atı
da evcilleştirmiştir. Altay Dağlarında sürdürülen arkeolojik araştırmalarda bu kültür çevresinde Türk topluluklarının antropolojik tipi olan brakisefal (yuvarlak kafalı) insan tipinin oluştuğu tespit edilmiştir.
Bu toplumun savaşçı ve konargöçer kültüre sahip olduğu, MÖ 1700 yılları sonrasında kitleler hâlinde Altay ve Tanrı Dağları arasındaki bölgeye yayıldığı ve bunun sonucunda Orta Asya kültürünün temelini
oluşturduğu bilinmektedir.

Çust kültürü, MÖ II. binyıl sonu ve I. binyılın başında Fergana Vadisi’nde (günümüz Özbekistan topraklarında) varlığını sürdürmüştür.Bölgenin hem İranlı hem de Türk kökenli ahalisi, yerleşik bir tarım kültürüne sahipti. Arkeolojik araştırmalar, Çust kültürünü oluşturan kabilelerin bronzdan orak, bıçak ve ayna yaptığını göstermektedir. Bunlarla birlikte taş aletler de kullanılmıştır. Tarımın yanı sıra hayvancılık da gelişmiştir.

DESTEK, KATKI ve DEĞERLENDİRMELERİNİZİ BEKLİYORUZ.

Ünite ile ilgili dosya, doküman, sunum, slayt, ses, görüntü, fotoğraf, video, vb. her şeyi aşağıdaki sanal duvarda (Padlet) paylaşabilir, görüş ve düşüncelerinizi belirtebilir, yorumlarınızla katkıda bulunabilirsiniz. Yapacağınız tek şey + ya tıklayıp sonrasında istediğinizi panoya eklemek. Birlikte düşünüyor, tasarlıyor, üretiyor ve paylaşıyoruz. Öğretmen İmecesi