МОĞOLİSTAN (DOĞU ÇAĞATAY) HANLIĞI

Моğolistan Hanlığı, Çağatay Devleti dağıldıktan sonra, bu ülkenin doğu kısmında, bugünkü Güneydoğu Kazakistan, Kırgızistan ve Doğu Türkistan sınırlarında bulunan topraklarda XIV. yüzyılın ortalarından XVI. yüzyılın başına kadar hüküm sürmüştür. Devleti Dulat boyundan Bolatşı yönetmiş ve Dulat, Argın, Barlas, Kanlı, Celayir ve Tanrı Dağı Kırgızları devletin temelini oluşturmuştur.

1348 yılında Tuğluk Timur tahta geçmiştir. Devletin başkenti, İli Nehri’nin üst kesimlerinde bulunan Almalık şehridir. Tuğluk Timur 1360-1361 yıllarında Maveraünnehir’e sefer düzenleyip geri döndükten sonra tahtı oğlu İlyas Koca’ya devretmiş, tahtı bıraktıktan iki yıl sonra vefat etmiştir.

İlyas Koca 1365 yılında Taşkent civarında başlattığı büyük bir savaşta Timur Devleti’nin kurucusu Emir Timur’a yenildi. Daha sonraki dönemde Emir Timur ordusunun seferleri devam ettiğinden Moğolistan devleti zayıflamaya başlamıştır. Emir Timur 1405 yılında öldükten sonra Moğolistan tekrar bağımsızlığına kavuşmuştur.

Moğolistan’ın bağımsızlığından sonra yönetiminde Ahmet, Muhammet, Şir Muhammet ve Veysi Hanlar bulunmuşlardır. Veysi Han 1428 yılında öldükten sonra oğulları Yunus ve Esenboğa arasında taht kavgası başlamış, Esenboğa Dulat Emirlerinin desteğiyle 1433-1462 yılları arasında tahtta oturmuştur. Esenboğa’dan sonra yönetim Yunus Han’ın eline geçmiş, Моğolistan Devleti Yunus Han’ın torunu Abdurreşid Han’ın döneminde parçalanmaya başlamıştır.

Haydar Duğlat’ın yazdığı Tarih-i Reşidî adlı eserde Moğolistan Devleti’nin toprakları ile ilgili “Moğolistan isimli ülkenin uzunluğu ve eni yedi-sekiz aylık bir mesafededir. Doğu kısmı Kalmukların topraklarına ulaşır, Barısköl, Emel ve İrtış’ı da kapsar. Kuzeyinde Gökçedeniz (Balkaş), Türkistan ve Taşkent’e ulaşır, güney sınırlarında Fergana vilayeti, Kâşgar, Aksu, Çalış ve Turfan bulunur.” cümleleri yer almaktadır.

DESTEK, KATKI ve DEĞERLENDİRMELERİNİZİ BEKLİYORUZ.

Ünite ile ilgili dosya, doküman, sunum, slayt, ses, görüntü, fotoğraf, video, vb. her şeyi aşağıdaki sanal duvarda (Padlet) paylaşabilir, görüş ve düşüncelerinizi belirtebilir, yorumlarınızla katkıda bulunabilirsiniz. Yapacağınız tek şey + ya tıklayıp sonrasında istediğinizi panoya eklemek. Birlikte düşünüyor, tasarlıyor, üretiyor ve paylaşıyoruz. Öğretmen İmecesi

TARİH ZÜMRESİ / ORTAK TÜRK TARİHİ / MOĞOL İMPARATORLUĞU / ALTIN ORDA DEVLETİ / ÇAĞATAY DEVLETİ / МОĞOLİSTAN (DOĞU ÇAĞATAY) HANLIĞI / İLHANLILAR DEVLETİ / KUBİLAY HANLIĞI / TÜRK-MOĞOL DEVLETLERİNDE SOSYAL, EKONOMİK VE KÜLTÜREL HAYAT / OTT.5.8. Türk-Moğol Devletleri Ünitesi Ölçme-Değerlendirme Etkinlikleri