TEMA-3 TEMA DEMOKRASİYİ YAŞAMAK AKTİF VATANDAŞLIK

1.Özgür ve özerk birey olarak hak ve özgürlüklerini kullanır.

[!] “Özerklik, bir insanın seçimlerini dış etkilerden ve şartlanmalardan bağımsız şekilde ve iç sesi doğrultusunda yapabiliyor olma özgürlüğüdür¹.”

2. Çevresindeki bireyleri hak ve özgürlüklerini kullanma konusunda cesaretlendirir.

[!] Aile, okul ve toplumsal çevrede hak ve özgürlük ihlallerine uğrayanların, demokratik yollardan haklarını aramaları konusunda teşvik edilmesi gerektiği vurgulanır.

3. Kendisini ilgilendiren konularda demokratik karar alma süreçlerine katılır.

[!] Karar alma süreçlerine katılmanın bir vatandaşlık hak ve sorumluluğu olduğu üzerinde durulur.

4. Çevresindeki sorunların çözümü için yaşına ve konumuna uygun kuruluşlarda gönüllü olarak aktif görevler alır.

[!] Tüzüğünde eğitim, sağlık ve çevre ile ilgili alanlarda faaliyet yürütmekle ilgili kayıt bulunan sivil toplum kuruluşları ve gönüllü kuruluşlarda aktif görev almanın, sorunların çözümüne katkı sağladığına değinilir.

5.Bilinçli bir tüketici olmak konusunda çevresindekileri yönlendirir.

[!]Bilinçli tüketimin, ihtiyaç fazlası üretimi engelleyerek kaynakların verimli kullanılmasını sağladığı, çevreye zarar veren üretimi engellediği vurgulanır.

[!] İhtiyaçların farkında olunması ve önem sırasına konulması, ihtiyacı karşılayacak mal ve hizmetlerin alternatiflerinin belirlenmesi ve incelenerek satın alınması üzerinde durulur.

[!] Yazılı, görsel ve bilişim alanındaki ürünleri satın alırken ve kullanırken telif ve lisans haklarına uyulmasına vurgu yapılır.

6.Ortak yaşam alanı olarak doğal çevrenin korunması ile insan sağlığı, üretim ve ekolojik denge arasında ilişki kurar.

[!] Geri dönüşümlü paket ve ambalajlı malların tercih edilmesi gibi yollarla çevrenin korunmasına katkı sağlanabileceğinin önemi vurgulanır.

[!] Üretimi esnasında insan sağlığını tehdit eden (taşlanmış kot vb.), sağlığa ve doğaya zararlı maddeler içeren ürünlerin satın alınmaması gerektiği üzerinde durulur.

7.Doğal çevrenin korunması konusunda yapılan çalışmalarda aktif rol alır.

[!] Geri dönüşüm çalışmalarına katılarak doğal çevrenin korunmasında aktif rol alınabileceği vurgulanır. Bu çalışmaların olmadığı yerlerde de imza toplama, dilekçe yazma, yazılı ve görsel basın aracılığıyla kamuoyu oluşturma vb. yollarla ilgili kişi ve kurumların uyarılabileceği hususuna değinilir.

[!] Doğal çevrenin korunması için sivil toplum kuruluşlarının düzenlediği kampanyalara katılma veya bu tür kampanyaların düzenlenmesine öncülük etmenin önemi vurgulanır.

8. Bilgi ve iletişim teknolojilerini etik ilkeler doğrultusunda kullanarak demokratik yaşama etkin bir şekilde katılır.

[!] Elektronik haberleşme ve sosyal medya araçları yoluyla demokratik yaşama katılım ve bu süreçte etik ilkelere bağlılık (genel görgü kurallarına uyma, başkalarını yanıltmama, yasalarca suç kabul edilen eylemlerde bulunmama vb.) vurgulanır.

Bu temada işlenecek temel kavramlar:

Aktif vatandaş, özgür ve özerk birey, bilinçli tüketim, doğal çevre, ekolojik denge, insan hakları, özgürlük, katılım, aktif vatandaşlık, dijital vatandaşlık, dijital vatandaş.

Bu temada işlenecek temel beceriler:

Sosyal katılım, girişimcilik, haklarını kullanma, sosyal uyum, karar alma, demokratik düşünme ve davranma, çıkarımda bulunma, planlama, kaynakları etkili ve verimli kullanma, bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanma, eleştirel düşünme, Türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanma, yorumlama, yaratıcı düşünme.